Dijital Kuir Eşitsizliği

Yazarlar: Christa Markom, Jelena Tosić, Magdalena Steger

Digital Queer Gap (DQG), Digital Gender Gap’in bir alt formudur ve dijital teknolojilere erişim ve kullanımdaki farklılığı ve eşitsizliği ifade eder. Ancak temel fark, DQG’nin yalnızca kadın ve erkek arasındaki farklılığa atıfta bulunmaması, aynı zamanda tüm LGBTIQ+ toplumunu dikkate almasıdır. En önemlisi, Digital Queer Gap, LGBTIQ+ topluluğunun üyelerinin karşılaştığı adaletsizliği tanımlamak için de kullanılıyor (DiGiacomo, 2021).

LGBTIQ+, karşılık gelen cinselliklerin ve cinsiyet kimliklerinin kısaltmasıdır. Tek tek harfler aşağıdakileri temsil eder: L Lezbiyen (kadınlara ilgi duyan kadınlar), G Gay (erkeklere ilgi duyan erkekler), B Biseksüel (belirli bir cinsiyet için tercih yok) anlamına gelir, T Transgender cinsiyet kimliği anlamına gelir (doğumda belirlenen ve yerleşik olandan farklıdır), I İnterseksüel (yalnızca erkek veya kadın olmayan fiziksel cinsiyet özelliklerine sahip insanlar) ve Q Kuir ( cisgender veya heteroseksüel olmayan, yani öznel cinsiyetin biyolojik cinsiyetle çakıştığı insanlar için kullanılan kolektif bir terim) veya Sorgulama/ Questioning (cinselliklerinden ve kimliklerinden emin olmayan kişiler için kullanılan bir terim). Artı, diğer tüm cinsellikleri ve kimlikleri ifade eder (Cherry, 2020).

Özellikle yaşlı LGBTQ+ bireyleri dijital teknolojilere ve internete ulaşmak konusunda sorunlar yaşıyor. Her şeyden önce, düşük gelir ve emekli maaşı, dijital medya ve alanlar aracılığıyla benzer düşünen insanlarla iletişim kurmak için birçok fırsattan yararlanmalarını engelleyebilir. Artık LGBTIQ+ topluluğundan insanlar için dijital dünyaya erişimi artırmak ve böylece DQG’yi azaltmak isteyen birçok şirket ve kuruluş var. Bu kuruluşlardan biri SAGE’dir (DiGiacomo, 2021). SAGE, yaşlı LGBTIQ+ kişilere yardım etmeyi amaçlayan New York merkezli bir kuruluştur. SAGE, LGBTIQ+ bireylerin dijital medyayla daha iyi ilişki kurmak ve kullanmak için yardım arayabilecekleri hizmet ve programlar sağlar (SAGE, 2022). Diğer bir program ise Bohnett Vakfı’nın Siber Merkezidir. Bu program şehirlerde ve üniversitelerde yaklaşık 60 konumasahiptir. Burada öğrenciler ve genç yetişkinler LGBTIQ+ hakkında bilgi arayabilir, bu konu hakkında bilgi edinebilir ve diğer insanlarla bu konuda konuşabilir. Bu özellikle evde kendilerini rahatsız hisseden ve henüz dışarı çıkmadıkları veya hiç çıkmak istemedikleri için “keşfedilmekten” korkan kişiler için önemlidir (DiGiacomo, 2021).

İnternet, LGBTIQ+ topluluklarının gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. İnsanları birbirine bağlamaya, ağlar kurmaya ve bunlara katılmaya, sağlık ve politikanın yanı sıra LGBTIQ+ sorunları hakkında bilgi ve malumat edinmeye yardımcı olan bir araçtır. Ayrıca özellikle son yıllarda talepleri dile getirmek, yaymak ve güçlendirmek için siyasi mücadelede önemli bir silah haline geldi (Edri, 2019). Bununla birlikte, LGBTIQ+ üyeleri çevrimiçi olarak da sorunlarla karşılaşmaktadır. Örneğin; bir kişinin cinselliğini ve arzu edilen kimliğini çevrimiçi olarak ifade etmesi hem kendisi için ayağa kalkması hem de kişinin samimi tercih ve seçimi anlamında olduğu kadar, LGBTIQ+ sorunları hakkında bilgi vermesi ve diğer insanları kendileri için ayağa kalkmaya teşvik etmesi açısından da zordur. Sosyal medyada bu faaliyetleri kısıtlayan veya yasaklayan birçok standart ve yönerge bulunmaktadır. Ek olarak, LGBTIQ+ kişilerin desteklendiği gönderiler sıklıkla rapor edilir ve ardından silinir, homofobik, cinsel ve transfobik gönderiler ise çevrimiçi kalır. Algoritma, olumlu ve olumsuz gönderiler arasında yeterince ayrım yapamadığı ve bu nedenle çoğu zaman LGBTIQ+ üyelerini dışladığı için bu adaletsizlikten genellikle sorumludur. Trans bireyler için, özellikle son yıllarda, bir sosyal ağa kaydolurken gerçek bir isme ihtiyaç duyulması gibi başka bir sorun daha belirgin hale geldi. Bu, yüklenmesi gereken belgeler aracılığıyla doğrulanır. Trans kişiler, adlarını ve cinsiyetlerini resmi olarak değiştirmedikleri sürece, artık kendilerini tanımlamak için kullanmadıkları doğum adlarını vermelidirler. Ancak yeni kimliklerini belirtmeleri halinde kısa bir süre sonra hesapları bloke edilecek ve yeni tanıdıklarla iletişim kurma ihtimalleri ortadan kalkacaktır. İnternetteki bir başka kara nokta, insanların belirli bir cinsel yönelime sahip kişileri takip etmek için sahte bir profil oluşturmasının giderek yaygınlaşmasıdır. Örneğin, normlara uymayan bir cinselliğe sahip insanların bulunduğu ve ardından işkence gördüğü ve öldürüldüğü Mısır’daki durum buydu. Bunu önlemek için artık sadece eşcinseller için oluşturulmuş belirli uygulamalar ve web siteleri var. LGBTIQ+ topluluğunun uygulamaların ve ilgili politikaların üretimine dahil olma talepleri de vardır (Edri, 2019).

LGBTIQ+ topluluğuna, özellikle de queer erkeklere yönelik bir başka ayrımcılık örneği Hindistan’da görülebilir. Hindistan, bir İngiliz sömürge bölgesiydi ve bu nedenle doğal olmayan olarak tanımlanan herhangi bir cinsel eylemin ömür boyu hapisle cezalandırılacağını belirten İngiliz sömürge ceza kanunu hüküm sürüyordu. Bu, diğer şeylerin yanı sıra, eşcinselliğin yasak olduğu anlamına gelir. Bu yasa Mahkeme tarafından 6 Eylül 2018’de kabul edildi (Kolmannskog, 2018). Bu yasal koşullara rağmen LGBTIQ+ ve özellikle queer olma konusu Hindistan’da yazılı basında, filmlerde ve TV programlarında tartışılmaktadır (Dasgupta, 2017).


Kaynakça:

Cherry, K. (2020). What Does LGBTQ+ Mean? Von https://www.verywellmind.com/what-does-lgbtq-mean-5069804  abgerufen.

Dasgupta, R. K. (2017). Digital Queer Cultures in India. New York: Routledge.

EDRI (2019). The digital rights of LGBTQ+ people: When technology reinforces societal oppressions. Von https://edri.org/our-work/the-digital-rights-lgbtq-technology-reinforces-societal-oppressions/ abgerufen

Kolmannskog, V. (2018). Love in Law – The Indian Supreme Court decides in favour of LGBT persons. Centre on Law & Social Transformation. S. 1-4.

SAGE (2022). Advocacy & Services for LGBT Elders. Von https://sagenyc.org/nyc/  abgerufen

DiGiacomo, R. (2021). The Digital Divide for LGBTQ People Is Real: These Groups Are Trying to Bridge It. Von https://www.delltechnologies.com/en-us/perspectives/the-digital-divide-for-lgbtq-people-is-real-these-groups-are-trying-to-bridge-it/ abgerufen.